Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang tạo ra sự cạnh tranh mạnh mẽ trong ngành giáo dục. Việc áp dụng công nghệ trong dạy học đang dần trở thành xu thế của thế giới và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Với những bài giảng online, giảng viên không chỉ tiếp cận được số lượng lớn học viên mà còn có thể gia tăng thu nhập.
Sự phát triển của E-learning tạo ra nhiều cơ hội hơn đối với cả giảng viên và học sinh. Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội cũng là những thách thức. Nhiều người vẫn còn cảm thấy xa lạ với nhiều thuật ngữ như: lớp học ảo, trường học ảo, hệ thống quản lý nội dung học tập,...
Vậy lớp học ảo là gì? Ứng dụng của lớp học ảo trong dạy học trực tuyến như thế nào/
Lớp học ảo là không gian trực tuyến được thiết kế để học tập, là một phần của nền tảng học tập lớn hơn như hệ thống quản lý học tập (LMS) hoặc trường học ảo. Lớp học ảo tạo điều kiện cho việc giảng dạy trực tiếp cho từng người hoặc một nhóm. Các khả năng của lớp bao gồm: phát trực tiếp video và âm thanh, thiết lập bảng trắng tương tác, kho lưu trữ tệp để chia sẻ các tài nguyên bổ sung và các tùy chọn trò chuyện văn bản.
Hầu hết các lớp học ảo được truy cập thông qua phần mềm dựa trên đám mây, được tổ chức bởi chính tổ chức giáo dục hoặc đào tạo. Học sinh và gia sư không cần phải tải xuống bất cứ thứ gì vào máy tính cá nhân để tham gia lớp học ảo này.
Trên thực tế, một lớp học ảo tốt có thể được truy cập từ tất cả các thiết bị máy tính để bàn, máy tính xách tay, máy tính bảng và điện thoại thông minh. Điều này thật tuyệt vời đối với các tổ chức muốn dạy các khóa học trực tuyến cho toàn bộ sinh viên ở mọi lúc, mọi nơi.
>> 4 kỹ năng giảng viên cần có trong thời đại 4.0
>> Edubit - Dạy học trực tuyến không còn là nỗi lo
Lớp học ảo thường sở hữu những tính năng sau
- Hội nghị truyền hình để tạo điều kiện giao tiếp giữa giáo viên và học sinh
- Bảng trắng kỹ thuật số hỗ trợ tương tác/ giải thích ở trong thời gian thực
- Nhắn tin tức thời
- Kiểm soát người tham gia để học sinh có thể giơ tay phát biểu và tham gia bài học
- Trao đổi 1:1 hoặc tạo nhóm trao đổi để học sinh hợp tác với nhau trong các nhóm nhỏ trực tuyến
Không còn nghi ngờ gì nữa, một trong những điều thú vị nhất về các lớp học ảo là chúng có thể được tùy chỉnh hoàn toàn theo nhu cầu của tổ chức giáo dục, gia sư và các học sinh. Cách một tổ chức chọn sử dụng công cụ này hoàn toàn phụ thuộc vào họ và loại nội dung họ cung cấp.
Lớp học ảo có thể giúp các khóa học trực tuyến trở nên trực quan hơn rất nhiều. Với sự giúp đỡ của một hệ thống quản lý học tập, các tổ chức đào tạo và giáo dục có thể khám phá một loạt các cách mới ấn tượng để thu hút học viên cho mình.
2.1. Share bài giảng video
Nếu không có lớp học trực tuyến thời gian thực, tổ chức có thể thay lớp học đó bằng nội dung video, video sẽ góp phần tạo ra tính chất thú vị, thân thiện cho một bài học trực tuyến. Bên cạnh đó, mỗi sinh viên sẽ có cách học và sở thích khác nhau, vì vậy việc cung cấp nhiều tùy chọn giúp đảm bảo tất cả các sinh viên được tham gia đúng vào khóa học yêu thích của mình.
2.2. Live chats
Ngoài các bài giảng bằng video, lưu trữ các cuộc trò chuyện trực tiếp có thể là một cách tuyệt vời để thu hút cộng đồng học tập và làm cho quá trình học tập năng động hơn rất nhiều. Một hệ thống quản lý học tập tốt sẽ giúp thực hiện tính năng này. Một số tổ chức sẽ chọn thực hiện thông qua liên kết video hoặc trò chuyện trực tiếp dựa trên văn bản.
Dù bằng cách nào, đây có thể là một cách cực kỳ hiệu quả áp dụng vào một lớp học ảo nhằm mang các sinh viên lại gần lại với nhau hơn, tăng cường trải nghiệm học tập của họ.
>> Hướng dẫn xây dựng lớp học ảo trên Edubit
2.3. Chia sẻ hoạt động học tập tương tác
Lớp học ảo có chứa các hoạt động học tập và tương tác sẽ khuyến khích sự tham gia tích cực của học viên vào quá trình học tập. Hầu hết các công cụ quản lý lớp học ảo sẽ hỗ trợ tổ chức thực hiện các chức năng đó.
2.4. Kết hợp phản hồi tức thì
Học viên rất yêu thích những phản hồi tức thì về việc họ đang học tập tốt như thế nào. Điều này có thể được thực hiện trong các lớp học ảo bằng cách tận dụng một trong những tính năng phổ biến nhất của hệ thống quản lý học tập: đánh giá tự động. Đánh giá tự động là một công cụ tuyệt vời cho các tổ chức cung cấp các khóa học trực tuyến.
Điều này không chỉ có lợi cho sinh viên khi họ có thể theo dõi mức độ học tập và mức độ hiệu quả của mình, mà còn cắt giảm được một khối lượng công việc cho gia sư, ít nhất là thời gian tiết kiệm cho việc chấm điểm.
Mô hình nâng cao
Mô hình lớp học ảo nâng cao là một phương pháp giáo dục trực tuyến tiên tiến, nhằm tạo ra một môi trường học tập tương tác, đa dạng và sáng tạo cho học sinh. Mô hình này kết hợp các công nghệ và các công cụ học tập trực tuyến để cung cấp trải nghiệm học tập chất lượng cao và khuyến khích học sinh tham gia tích cực trong quá trình học.
Trong một số trường hợp, có những cuộc gặp mặt trực tiếp giữa giáo viên và học sinh hoặc với giáo viên hướng dẫn để được hỗ trợ trực tiếp và kết nối cá nhân
Mô hình quay vòng
Mô hình lớp học ảo quay vòng, còn được gọi là mô hình vòng đời học tập, là một phương pháp giáo dục trực tuyến linh hoạt và đa chiều. Mô hình này đặt trọng tâm vào việc xây dựng một quá trình học tập liên tục và không giới hạn thời gian cho học sinh.
Mô hình lớp học ảo quay vòng tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận, áp dụng, phát triển và đánh giá kiến thức và kỹ năng một cách liên tục và không giới hạn thời gian. Nó khuyến khích sự tương tác, sáng tạo và tự chủ của học sinh trong quá trình học tập.
Mô hình trực tuyến hoàn toàn
Mô hình lớp học ảo trực tuyến hoàn toàn (fully online) là một hình thức giáo dục trong đó toàn bộ quá trình giảng dạy và học diễn ra hoàn toàn qua mạng internet. Điều này có nghĩa là không có sự tương tác trực tiếp giữa giáo viên và học sinh trong không gian vật lý. Thay vào đó, học sinh tham gia vào các hoạt động học tập thông qua các nền tảng và công nghệ trực tuyến.
Trong mô hình này, học sinh thường truy cập vào một hệ thống quản lý học trực tuyến (Learning Management System - LMS) để tiếp cận nội dung học tập. LMS cung cấp các tài liệu, bài giảng, bài tập, và các tài liệu tham khảo cho học sinh. Học sinh có thể tự tìm hiểu và tiến hành học tập theo lịch trình linh hoạt của mình.
Mô hình lớp học ảo trực tuyến hoàn toàn đòi hỏi học sinh có khả năng tự quản lý thời gian và tự học một cách độc lập. Nó cung cấp sự linh hoạt cho học sinh có thể học ở bất kỳ đâu và thời gian nào, nhưng cũng yêu cầu sự tự kỷ luật và tổ chức cá nhân để đạt được kết quả tốt trong học tập.
Mô hình linh hoạt
Đây là mô hình cho phép học sinh truy cập bất cứ lúc nào vì lớp học ảo luôn mở, phù hợp với đào tạo từ xa. Học sinh được khuyến khích tự mình học tập theo nhóm nhỏ, giáo viên sẽ có mặt linh hoạt theo yêu cầu của khoá học như trực tiếp hoặc trực tuyến.
Trong mô hình này, các hoạt động học tập được cung cấp thông qua các nền tảng trực tuyến, giống như mô hình lớp học ảo trực tuyến hoàn toàn. Tuy nhiên, học sinh cũng có cơ hội tham gia vào các hoạt động học tập trực tiếp trong không gian vật lý, nếu có sẵn và phù hợp.
Mô Hình À La Carte
Mô hình lớp học ảo À La Carte là một hình thức giáo dục trực tuyến cho phép học sinh lựa chọn và tùy chỉnh các khóa học và môn học theo nhu cầu và quan tâm cá nhân của mình. Trong mô hình này, học sinh không bị ràng buộc bởi lịch trình chung của lớp học truyền thống, mà có khả năng tùy chỉnh và lựa chọn các khóa học riêng lẻ để theo học.
Mô hình lớp học ảo À La Carte tạo ra sự tùy chỉnh và linh hoạt cho học sinh, cho phép họ tạo ra một trải nghiệm học tập độc đáo và theo đuổi những lĩnh vực và môn học mà họ quan tâm.
>> Tại sao lại cần bảo mật thông tin dữ liệu trong dạy học online
>> 6 cách tạo môi trường học tập tích cực trong dạy học trực tuyến
Triển khai lớp học ảo mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho cả học sinh và giáo viên. Dưới đây là một số lợi ích của việc triển khai lớp học ảo:
Linh hoạt và tiện lợi: Lớp học ảo cho phép học sinh và giáo viên tham gia vào quá trình học tập từ bất kỳ đâu và bất kỳ khi nào. Việc này mang lại sự linh hoạt và tiện lợi, giúp học sinh tổ chức thời gian học tập theo ý muốn của mình và giúp giáo viên dễ dàng truyền đạt kiến thức mà không bị ràng buộc bởi địa điểm hay thời gian.
Tiết kiệm thời gian và chi phí: Lớp học ảo loại bỏ nhu cầu di chuyển giữa nhà và trường học. Học sinh và giáo viên không cần phải mất thời gian và chi phí đi lại, từ đó tăng cường sự tập trung vào quá trình học tập và giảng dạy. Điều này đặc biệt hữu ích đối với những học sinh và giáo viên sống ở xa nhau hoặc trong những khu vực khó tiếp cận.
Tiếp cận kiến thức đa dạng: Lớp học ảo mở ra cánh cửa cho học sinh và giáo viên tiếp cận kiến thức từ khắp nơi trên thế giới. Thông qua internet, học sinh có thể học từ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực của mình mà không bị giới hạn bởi địa lý. Đồng thời, giáo viên có thể chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm của mình với một đối tượng học sinh đa dạng và đến từ các quốc gia khác nhau.
Tương tác và phản hồi: Lớp học ảo cung cấp các công nghệ tương tác như hội thoại video, diễn đàn trực tuyến và trò chuyện trực tiếp, giúp học sinh và giáo viên tương tác và giao tiếp dễ dàng. Học sinh có thể trao đổi ý kiến, hỏi đáp và nhận phản hồi từ giáo viên và các bạn học cùng lớp một cách nhanh chóng và thuận tiện.
Phát triển kỹ năng sống: Lớp học ảo không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức học tập, mà còn giúp phát triển một số kỹ năng sống quan trọng. Học sinh tham gia lớp học ảo sẽ trở nên tự chủ và tự quản lý thời gian hơn. Họ cần tự điều chỉnh lịch học và hoàn thành các nhiệm vụ theo đúng thời hạn. Điều này giúp phát triển kỹ năng quản lý thời gian, tổ chức công việc và tăng cường sự động lực.
Ngoài ra, lớp học ảo còn khuyến khích sự sáng tạo và khả năng làm việc độc lập. Học sinh được khuyến khích tìm hiểu, nghiên cứu và trình bày kiến thức một cách độc lập thông qua các dự án cá nhân hoặc nhóm. Điều này giúp phát triển kỹ năng nghiên cứu, phân tích, sáng tạo và giải quyết vấn đề.
Lớp học ảo cũng khuyến khích giao tiếp và hợp tác trực tuyến. Học sinh có thể làm việc nhóm từ xa, chia sẻ ý kiến, thảo luận và giúp đỡ lẫn nhau thông qua các nền tảng trực tuyến. Điều này giúp phát triển kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm và hợp tác trong môi trường kỹ thuật số.
Cuối cùng, lớp học ảo tạo ra một môi trường học tập an toàn và thuận lợi cho mọi người. Với tính năng ghi âm, học sinh có thể theo dõi lại các bài giảng và tài liệu học mọi lúc mà không bị mất thông tin quan trọng. Đồng thời, lớp học ảo giúp giáo viên tạo ra các phương pháp đánh giá linh hoạt và cung cấp phản hồi cá nhân cho từng học sinh, giúp họ phát triển và cải thiện từng ngày.
Khả năng tương tác cao
Lớp học ảo cho phép tương tác qua nhiều phương tiện đa phương tiện, bao gồm âm thanh, video, văn bản và hình ảnh. Học sinh có thể chia sẻ tài liệu, bài giảng, bài tập hoặc dự án của mình qua các công cụ truyền thông và nhận phản hồi từ giáo viên và các bạn học.
Hợp tác cùng học tập
Lớp học ảo cho phép học sinh hợp tác và làm việc nhóm thông qua nhiều phương tiện đa dạng như diễn đàn trực tuyến, email, hệ thống chat, video hội thoại và công cụ chia sẻ tài liệu. Họ có thể trao đổi thông tin, chia sẻ ý tưởng, phân công nhiệm vụ và làm việc cùng nhau để hoàn thành các dự án và bài tập.
Lấy học sinh làm trung tâm
Một trong những thách thức của học tập số là các tài liệu ghi hình sẵn sẽ khiến bài học tập trung sự chú ý vào giáo viên hơn. Và mặc dù thuận tiện và dễ sử dụng cho công tác giảng dạy quy mô lớn, các tài liệu giảng dạy tiêu chuẩn hóa như văn bản và video khó đáp ứng được nhu cầu của từng học sinh. Lớp học ảo – đặc biệt là lớp học trực tuyến – coi trọng tính nhanh nhạy và khả năng phản ứng nhanh của nền giáo dục trực tiếp.
Nội dung phong phú
Lớp học ảo có thể trình bày nội dung dưới nhiều hình thức và định dạng khác nhau. Thông qua các liên kết, tập tin và phương tiện nhúng, giáo viên có thể sử dụng phạm vi nội dung giáo dục rộng hơn để tiếp cận toàn diện hơn với học sinh trên phương diện rộng hơn về sở thích và khả năng.
An toàn
Các nền tảng lớp học ảo thường có các biện pháp bảo mật, quản lý quyền riêng tư để đảm bảo an toàn thông tin. Các thông tin cá nhân của học sinh và giáo viên được bảo vệ và không được tiết lộ cho bên thứ ba không được ủy quyền. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, các tổ chức giáo dục và giáo viên cần thực hiện các biện pháp bảo mật phù hợp và tuân thủ các quy định và quyền riêng tư áp dụng trong lĩnh vực giáo dục trực tuyến.
Nhắn tin
Tính năng nhắn tin cho phép giáo viên và học sinh trao đổi thông tin và ý kiến một cách nhanh chóng và hiệu quả. Học sinh có thể gửi câu hỏi, yêu cầu giúp đỡ hoặc trao đổi ý kiến với giáo viên mà không cần chờ đợi hoặc ngại ngùng như trong lớp học truyền thống. Giáo viên cũng có thể cung cấp phản hồi và hỗ trợ cá nhân cho từng học sinh thông qua tính năng nhắn tin. Ngoài ra, các nhóm nhắn tin giúp học sinh cộng tác, chia sẻ ý kiến và làm việc cùng nhau từ xa.
Đây là tính năng tối thiểu hỗ trợ giao tiếp. Tuy nhiên tính năng này cũng bị giới hạn các thông tin có thể chia sẻ, tốc độ chia sẻ và dễ gây hiểu lầm do giọng điệu và cách viết.
Trò chuyện trực tiếp
Trò chuyện trực tiếp mang đến trải nghiệm tốt hơn so với trò chuyện bằng văn bản. Tính năng này cũng hỗ trợ kết nối người tham gia với người thực ở đầu dây bên kia. Tính năng này không yêu cầu cao như trò chuyện qua video khi bị kết nối yếu hơn.
Tuy nhiên, có thể xem trò chuyện trực tiếp bằng giọng nói là giải pháp kết hợp giữa nhắn tin và hội nghị truyền hình. Tính năng này cho phép giao tiếp tự nhiên hơn nhắn tin nhưng lại thiếu tín hiệu hình ảnh của giao tiếp qua video hoặc trực tiếp.
Truyền phát video
Hội nghị truyền hình đã xuất hiện từ lâu trong lĩnh vực kinh doanh, nhưng được thiết kế để quản lý các nhóm cộng tác viên nhỏ. Hầu hết các lớp học có quy mô vượt ngoài khả năng quản lý của hội nghị truyền hình, vậy nên, truyền phát video được sử dụng để giảng dạy trong các lớp với sĩ số hàng chục, hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người học cùng một lúc.
Trong lớp học ảo, truyền phát video khá giống với việc giáo viên sẽ giảng dạy trực tiếp. Hầu hết học sinh sẽ không thể tự truyền phát trong hệ thống này, nhưng nhờ thế, toàn bộ nhóm sẽ có được trải nghiệm trực tuyến mượt mà hơn.
Chia sẻ dữ liệu
Chia sẻ dữ liệu trong lớp học ảo là quá trình trao đổi, cung cấp hoặc chuyển giao các tệp tin, tài liệu, bài giảng hoặc thông tin khác giữa giáo viên và học sinh. Tính năng này thực hiện bằng hệ thống lưu trữ đám mây hoặc tích hợp vào môi trường ảo.
Quản lý hiệu quả
Tính năng quản lý trong lớp học ảo đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức, theo dõi và quản lý quá trình học tập trực tuyến. Nó cung cấp cho giáo viên và học sinh một khung làm việc chuyên nghiệp và hiệu quả để tạo ra một môi trường học tập có cấu trúc. Đây là nơi giáo viên có thể xây dựng nội dung học tập, giao nhiệm vụ, theo dõi tiến độ học tập và cung cấp phản hồi, trong khi học sinh có thể tiếp cận các tài liệu, nộp bài và tương tác với giáo viên và các bạn cùng lớp.
Bảng trắng kỹ thuật số
Bảng trắng kỹ thuật số trong lớp học ảo là một tính năng quan trọng giúp tương tác và trình bày nội dung học tập trực tuyến. Nó cho phép giáo viên và học sinh viết, vẽ và chia sẻ thông tin trên một bảng trắng ảo, tương tự như việc sử dụng bảng trắng trong lớp học truyền thống.
Để tận dụng tối đa hiệu quả của bảng trắng, bạn nên sử dụng bút cảm ứng. Giáo viên cũng cần nghiêm túc cân nhắc sử dụng màn hình cảm ứng để giúp buổi học diễn ra hiệu quả. Sử dụng màn hình cảm ứng lớn hơn giúp gia tăng độ chân thực (chỉ khi bổ sung nhiều loại phương tiện sẵn có).
Tạo nhóm trao đổi
Tạo nhóm trao đổi trong lớp học ảo là một cách hiệu quả để học sinh tương tác, cộng tác và chia sẻ thông tin trong môi trường học trực tuyến. Để lớp học hiệu quả nhất, học sinh nên có khả năng làm việc theo nhóm. Điều này giúp các em dễ dàng hơn để củng cố kiến thức.
Tuy nhiên, thiết lập phương thức tương tác của học sinh sẽ phụ thuộc rất nhiều vào khả năng của giải pháp lớp học ảo. Trong một số tình huống, họ chỉ cần chia sẻ bảng trắng kỹ thuật số là đủ. Tuy nhiên, trong trường hợp khác, họ có thể cần các phương thức giao tiếp trực tiếp hơn như phòng học theo nhóm hay nhóm thảo luận ảo bằng tính năng nhắn tin, trò chuyện bằng giọng nói hay kể cả video.
Tích hợp
Trong môi trường học tập số, rất khó để một nền tảng tách biệt có thể tồn tại được mà không cần phần mềm nào thực hiện mọi chức năng cần thiết. Lớp học ảo sẽ hiệu quả hơn và khắc phục được các hạn chế nếu tích hợp với các công cụ khác như Google Drive, Google Classroom, hoặc Zoom.
Dù bổ sung các tích hợp vào hệ thống sẽ gia tăng độ phức tạp và yêu cầu người dùng phải tìm hiểu thêm về hệ thống, thao tác này giúp hướng sự tập trung phần mềm chuyên biệt vào công việc chuyên môn.
Là hệ thống dạy học trực tuyến chuyên nghiệp, Edubit với tính năng lớp học ảo cho phép giáo viên và học viên tương tác trực tiếp, đơn giản như lớp học truyền thống:
- Trao đổi tương tác Live, Quiz Online
- Điều khiển Mic, Webcam
- Chia sẻ màn hình, trình chiếu slide, video
- Chat 1-1 hoặc 1 - nhiều, Giơ tay phát biểu
- Bảng viết online: Vẽ, Viết, Lưu lại
- Ghi hình buổi học để xem lại
- Hỗ trợ: Chrome, Coccoc, IOS, Android
Chỉ với 5 phút thao tác, bạn có thể sở hữu ngay website dạy học trực tuyến cho riêng mình nhiều với nhiều tính năng tối ưu như E-learning, lớp học ảo,...
Hãy đăng ký Edubit để trải nghiệm tính năng lớp học ảo tại đây.
